2017 is/was simpelweg het jaar van het vrouwenvoetbal - het vrouwenvoetbal kruipt stilaan uit het moeras

Tine Oyen maakte in het kader van haar afstudeerproject Journalistiek aan de PXL Hogeschool in Hasselt een uniek stuk over vrouwenvoetbal. Dat kan u hieronder lezen:

Het harde werk loont. Onze Red Flames zetten het vrouwenvoetbal op de kaart. Een simpel voorbeeld: hun eerste deelname aan een groot toernooi, het EK 2017. "Het was een historisch moment. We hebben van elk moment genoten", vertelt bondscoach Ives Serneels.

Het vrouwenvoetbal heeft een heel eind afgelegd. Wetende dat in de vroege 20ste eeuw gewoonweg verboden was. Ten opzichte van 2016 groeide het aantal voetbalsters met 16 procent. De Rode Duivels staan op het WK in Rusland, maar onze vrouwelijke Red Flames proberen niet onder te doen door een kwalificatie binnen te halen van het WK in 2019.

Het Clijsters/Henin-effect

Tamara Cassimon speelde een belangrijke hoofdrol in het Flames-verhaal. Tijdens het Europees Kampioenschap in Nederland was zij de rechterhand van de bondscoach. Tamara volgde de Red Flames vanop de eerste rij, letterlijk en figuurlijk.

Zij vergeleek de populariteitsgolf van het nationale vrouwenteam met het Clijsters/Henin-effect. ‘Toen Kim Clijsters en Justine Henin op een groot toernooi stonden, schoot de populariteit van het tennis enorm de hoogte in. Dat was ook waarneembaar in de toename van het aantal nieuwe leden.  Zo is dat ook met de Red Flames verlopen,’ vertelt Tamara Cassimon.

De cijfers liegen niet, want in 2016 voetbalden 30 343 meisjes in ons land. In 2017 steeg dat aantal met 16 procent. Toen speelden 35 332 meisjes voetbal. De sport wordt jaar na jaar populairder. Dat zag ook de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) die besloot om meer te investeren in het vrouwenvoetbal.

In de lift

Bij verschillende regionale ploegen staan meisjes aan de deur te kloppen. Dat merkte ook voetbalclub JVGH in Herk-de-Stad. In 2016 richtten zij een vrouwenploeg op, maar door de toenemende vraag waren ze genoodzaakt om een extra ploeg op te bouwen. ‘We voelen echt dat er veel vraag is naar vrouwenvoetbal. Naast onze twee damesploegen gaan we binnenkort ook een jeugdwerking opstarten,’ vertelt Lauren Vandecruys, coach van de Herkse damesploeg.

Talenten van morgen

De Koninklijke Belgische voetbalbond (KBVB) zag dat het goed was. In 2015 stelde ze enkele doelstellingen op. Ze wilden meer inzetten op de toekomstige generatie. De basis lag bij het opstarten van een goede kwalitatieve jeugdwerking.

De voetbalbond vindt het belangrijk om zo vroeg mogelijk talenten op te sporen. Daarom organiseert de KBVB provinciale detectie dagen. Dat is een zoektocht naar talentvolle speelsters. In elke provincie worden trainingssessies en vriendschappelijke wedstrijden gehouden per leeftijdscategorie.

Detectiedagen

 De talenten die een positieve score behalen worden vervolgens uitgenodigd voor een nationale detectie in het Belgian Football centre in Tubeke. ‘Dit jaar werd de nationale detectie op twee dagen gehouden, omdat er zo’n 90 meisjes geselecteerd waren. Het is belangrijk om de meisjes op verschillende vaardigheden te testen. Daarom hebben we twee dagen ingericht zodat we elk meisje zorgvuldig in het oog kunnen houden’, lacht Tamara Cassimon, scout en trainster van de nationale U17-ploeg.

De meisjes die een goede indruk nalaten, worden vervolgens uitgenodigd voor een oefensessie op nationaal niveau. Daarna volgt een zomerstage onder leiding van echte profs. ‘De meisjes worden dan opnieuw uitgenodigd in Tubeke. Ze krijgen er dan verschillende infosessies over het vrouwenvoetbal. Ook krijgen de meisjes dan de kans om met enkele Red Flames te praten. We hopen dat er op deze manier veel talenten blijven hangen bij de nationale jeugdwerking,’ vertelt Sofie Mannaert, voorzitter van de nationale detectie.

Problematische competitie

De zoektocht naar talent kan het Belgisch vrouwenvoetbal naar een hoger niveau tillen. Niet dat het niveau nu te wensen over laat, maar het kan natuurlijk altijd beter. Daarom dat het belangrijk is om met een kwaliteitsvolle jeugdwerking te beginnen.

De meeste meisjes die in ons land spelen, zijn geen profs. Velen van hen werken of studeren nog. Ze kunnen zich niet honderd procent geven voor het voetbal. Davinia Vanmechelen, spits bij de Red Flames, speelt sinds begin dit jaar bij Paris Saint Germain (PSG). Daarvoor speelde ze als student bij KRC Genk Ladies. Ze gooide haar leven om en vertrok naar Parijs om prof te worden. ‘Ik merk duidelijk een verschil tussen de Belgische en de Franse competitie. Hier in Frankrijk ligt het niveau veel hoger. Wij zijn hier 24 uur op 24 met ons lichaam en voetbal bezig.’

Velen meisjes trekken weg uit België om in een andere competitie een hoger niveau te halen. België heeft een probleem. In de hoogste competitie, de Super League, spelen amper zes ploegen tegen elkaar. De meisjes moeten vaak tegen dezelfde ploegen spelen. Ook bij Tamara Cassimon valt de problematiek op. ‘Ons land heeft inderdaad een zwakke competitie, maar ik heb geen flauw idee hoe we dat moeten aanpakken. Het wordt tijd dat gespecialiseerde mensen zich daar eens mee gaan bezig houden.’

De Red Flames hebben zich van hun beste kant laten zien tijdens het Europees Kampioenschap. Vele buitenlandse ploegen bekeken de Red Flames met argusogen. Davinia Vanmechelen werd op deze manier weggeplukt uit de Belgische competitie.

Red Flames stunten op EK

Wie had dat ooit gedacht, ons nationaal vrouwenteam stond op 16 juli 2017 op een groot toernooi. Nooit eerder was het hen door de Rode Duivelinnen voorgedaan. De Nederlanders ontvingen de Red Flames op het Europees Kampioenschap dat tot 6 augustus 2017 plaats vond.

Het nationale vrouwenteam had in 2013 een doel opgesteld: ze zouden en moesten op het EK 2017 staan. De Red Flames speelden een sterke campagne in 2015 en 2016 om zich te kwalificeren voor het toernooi. In september 2016 kregen de meisjes het verdict te horen. Ze kwalificeerden zich voor het Europees Kampioenschap in Nederland.

De ontlading was groot. Zeker bij de man waar alles aan te danken was, bondscoach Ives Serneels. ‘Het was een onbeschrijfelijk gevoel. We hebben er zo lang naar toegewerkt. Ons harde werk werd eindelijk beloond,’ vertelt de trainer.

In de eerste groepsfase speelde België tegen toplanden. Denemarken, Noorwegen en Nederland waren de gedoemde tegenstanders. De drie ploegen scoorden in de wereldranglijst beter dan België dat op de 22ste plaats stond.

De Red Flames brachten klassevoetbal voor het oog van zo’n 6000 meegereisde supporters. Jammer maar helaas bleef hun geluk niet duren. Ze haalden één winst binnen, maar de vreugde werd overschaduwd door de twee verloren wedstrijden. De Red Flames eindigde in de eerste ronde op plaats drie, achter Nederland en Noorwegen. Enkel de top twee uit de groepsfase mocht naar de volgende ronde.

Kop op

Ontgoocheld keerden de Red Flames terug naar huis. Er zat meer in het Europees Kampioenschap dat uiteindelijk door gastland Nederland gewonnen werd. Het Belgisch vrouwenteam heeft er echter veel uitgeleerd. ‘De groep was enorm hard naar elkaar toegegroeid. Toen ik thuis kwam, heb ik mezelf meteen voorgenomen om zo’n toernooi opnieuw te spelen,’ vertelt een fiere bondscoach.

De Red Flames beseften pas later wat ze eigenlijk in eigen land hadden veroorzaakt. Ze waren een boegbeeld geworden voor velen jonge meisjes door de media-aandacht. Zo’n 707 000 Belgen zagen de Red Flames op een zondagavond winnen tegen Denenmarken.

Uit een bevraging met 750 personen blijkt dat 65,5% wel eens naar vrouwenvoetbal kijkt op tv. Voor de eerste keer in de geschiedenis zonden Sporza en Eén het Belgisch vrouwenvoetbal live uit op de televisie. De Red Flames drukten op deze manier een stempel op de snelst groeiende vrouwensport.

Het vrouwenvoetbal wordt beloond

Het jaar 2017 bracht nog andere tendensen met zich mee gericht op het vrouwenvoetbal. De eerste Gouden Schoen voor mannen werd in 1954 uitgereikt. Rick Coppens mocht zich als eerste de beste speler van België noemen. 

Pas in 2017 was deze eer ook weggelegd voor een vrouw. De eerste Gouden Schoen voor vrouwen werd op 8 februari 2017 uitgereikt. Tessa Wullaert, Red Flame en speelster bij WfL Wolfsburg, mocht zich de eerste vrouw noemen die deze prijs in de wacht sleepte.

Eindelijk kregen de ‘echte’ voetbalvrouwen een beloning voor het harde werk. Voordien kregen vriendinnen of echtgenoten van een bekende voetballer een prijs toegediend, de Gouden Pump. Daar kwamen vele negatieve reacties op waardoor de organisatie genoodzaakt werd om de prijs af te schaffen.

Uit een rondvraag bij 750 personen blijkt dat de grote meerderheid het terecht vindt dat er een Gouden Schoen voor vrouwen wordt uitgereikt. Liefst 95,4 procent vindt dat een vrouwelijke voetbalster deze prijs verdient.

Een kwestie van jaren

In het jaar 2017 kwam er veel te samen: het Europees Kampioenschap, de eerste wedstrijd uitgezonden op televisie en de eerste Gouden Schoen voor vrouwen. Dit is nog maar een beperkte opsomming van de feiten.

De jaren daarvoor mogen zeker niet uit het oog verloren worden. De realisaties van het jaar 2017 komen natuurlijk door een voorafgaande tijdsperiode. Sinds 2013 waren de Red Flames hard aan het werk om een kwalificatie binnen te halen.

Er moesten wel enkele zaken veranderen. ‘Toen ik bij het nationale elftal speelde in 2012, was er echt een groot gebrek aan omkadering. De medewerkers van ons team bestonden echter uit drie personen: een hoofdtrainer, een dokter en een kinesist,’ vertelt ex-speelster Sofie Mannaert.

Die zaken zijn nu allemaal op punt gesteld. De medewerkers van de Red Flames hebben hard hun best gedaan om de ploeg zo ver te krijgen als op de dag van vandaag. ‘We werken hard om binnenkort de kwalificatie voor het Wereld Kampioenschap binnen te halen. Dan is het opnieuw Flame Time,’ aldus een tevreden bondscoach.

Tine Oyen